De mythe van het enig kind

Wanneer komt de tweede?

Anderen wijzen me er geregeld op dat ik afwijk van een onzichtbare norm.
‘Wanneer komt de tweede?’ is een vraag die inmiddels mijn oren uitkomt. Nu mijn zoon bijna zeven is, krijg ik ze gelukkig minder en minder te horen. Eens je de magische zes passeert, is het leeftijdsverschil blijkbaar te groot en gaan mensen ervan uit dat je volhardt in de boosheid. Maar er was een periode dat ik die vraag bijna dagelijks kreeg. Zelfs van volslagen vreemden, die blijkbaar een bijzondere interesse hebben in wat er in mijn slaapkamer gebeurt.

Eens waren we op vakantie in Griekenland.  
Een vrouw sprak me aan: ‘Schattig jongetje.’
‘Bedankt,’ antwoordde ik trots, want uiteraard vind ik mijn zoon het mooiste kind ter wereld.
‘Waar zijn uw andere kinderen?’ vervolgde ze.  
‘Ik heb geen andere kinderen,’ antwoordde ik bedeesd, want ik voelde de bui al hangen.
‘Ah, die komen dan nog. Dat moet je zeker doen. Een kind dat alleen opgroeit, is niet goed.
Ik heb zelf drie kinderen. Heerlijk is dat.’

Op dat moment maakte die onbekende vrouw me als moeder met de grond gelijk.
In een gesprek van vier zinnen.

Geen onschuldige vraag

Het lijkt een onschuldige vraag. Zo eentje in de categorie ‘mooi weer vandaag, he?'
Maar dat is het niet. Er zit een waardeoordeel achter. De echte vraag is:
Er komt toch een tweede? Je laat hem toch niet opgroeien zonder broertjes of zusjes?
Vind je dat niet zielig?

De uitspraak ‘een is geen’ is veruit de ergste. Alsof een kind plots meer waard is als er een tweede bij komt.
'De tweede': nog zo'n term waar ik de kriebels van krijg. Alsof er een hiërarchie in liefde bestaat.
Als dat geen indruk maakt, gaan sommige mensen over tot emotionele chantage.
‘Wat als jullie er later niet meer zijn? Dan is hij helemaal alleen’.
Want uiteraard groeit mijn zoon op tot een kluizenaar die eenzaam wegkwijnt, zonder partner of vrienden. Juist, een sociaal leven is enkel weggelegd voor mensen die minstens één sibling in hun kielzog meesleuren. Als enig kind weet ik als de beste dat je niet noodzakelijk ongelukkiger opgroeit dan mensen met broers en zussen. Ik had zelf een heel gelukkige jeugd. Alles heeft voor- en nadelen.

Toch raken die opmerkingen me tot diep in mijn kern.
Soms krijg ik na zo’n gesprek plots een schuldgevoel, alsof mijn gezin niet af is. Alsof ik mijn zoontje op een of andere manier benadeel. Het gaat zo ver dat ik vaak meer aansluiting voel met kinderloze mensen. Die stellen dat soort vragen namelijk nooit.

Ook uit een andere hoek krijg ik veel steun: van ouders van grote gezinnen.
Dat zal je misschien verrassen. De verklaring? Heel simpel: Ik ben een anomalie, zij ook.
Als je geen of een kind hebt, ben je een egoïst. Als je er meer dan drie hebt, een kwekerij.

Warme oproep